Żywienie królików

Pasze, systemy żywienia i najczęstsze błędy

 

Pasze

Do treściwych zaliczane są zboża w postaci ziaren lub śruty, takie jak pszenica, owies, jęczmień, kukurydza, ale również makuchy, śruty poekstrakcyjne i koncentraty paszowe. Tego typu pasze są podawane w formie sypkiej lub zgranulowanej. Pasze mączyste są czasami mieszane z ziemniakami parowanymi. Jako pasze wysokobiałkowe stosuje się mączki rybne lub mleko w proszku. Bardzo cenną paszą są otręby pszenne i owsiane. Królikom można również podawać wysuszone pieczywo, ale należy zwrócić szczególną uwagę aby nie było nadpleśniałe.Pasze objętościowe dzielą się na suche i wilgotne. Do pasz suchych, najczęściej stosowanych zalicza się siano i słomę, głównie podawanych zimą.Wartościową paszą jest susz z roślin zielonych, miesza się go z parowanymi ziemniakami. Nie należy skarmiać zbyt dużych ilości siana, ponieważ zawiera w swoim składzie wiele błonnika, który może powodować obniżenie wchłaniania innych substancji. Pasze objętościowe wilgotne to zielonki łąkowe, zioła, owoce, warzywa, lucerna, koniczyna, kukurydza, ale także korzeniowe czyli marchew, buraki, brukiew i seler.Wskazane jest oczyszczenie roślin korzeniowych oraz odcięcie nadpsutych części. Króliki nie mogą otrzymywać do jedzenia zielonek wilgotnych, spleśniałych, zanieczyszczonych ziemią lub zaparzonych. Ziemniaki parowane lub gotowane mogą być stosowane w codziennej dawce, ale nigdy nie można podawać ich w stanie surowym. Od niedawna w żywieniu królików wykorzystuje się kiszonki z kukurydzy, liście marchewki i buraków cukrowych oraz kiszonki z traw podwiędniętych. Oddzielną bardzo ważną grupę w żywieniu królików stanowią zioła. Najistotniejsze są; tymianek, szałwia, perz, mlecz zwyczajny, mniszek lekarski, komonica zwyczajna, gorczyca polna, nostrzyk i komosa biała. Stosowanie ziół jest bardzo ważne, ale w ograniczonych ilościach.Królikom można dodatkowo dostarczać również różnego rodzaju gałązki, które działają wspomagająco na trawienie, dzięki nim zwierzęta ścierają wciąż rosnące zęby.Nowoczesnym i szeroko stosowanym sposobem karmienia jest zadawanie paszy w formie granulatu pełnoporcjowego.Tego typu pasza jest zbilansowana pod kątem energii, białka, składników mineralnych i witamin. W swoim składzie posiada pasze treściwe oraz objętościowe zmielone i zadawane w formie niewielkich granulek.

System żywienia tradycyjnego

Opiera się o pasze treściwe i objętościowe pochodzące z własnego gospodarstwa. Jest najczęściej stosowany na fermach drobnotowarowych i w chowie przydomowym.

 Ilość paszy powinna być dostosowana do stanu fizjologicznego, czyli fazy ciąży lub laktacji. Ogólnie przyjmuje się, że dorosłe zwierzę powinno otrzymać około 450 g paszy składającej się z treściwych i objętościowych komponentów.Pasza powinna być zadawana zawsze o tej samej porze trzy razy dziennie samicom w laktacji, a pozostałym grupom dwa razy, rano i wieczorem. Króliki przez całą dobę muszą mieć stały dostęp do świeżej wody.Przy systemie tradycyjnym odnotowuje się więcej upadków wśród zwierząt, najczęściej spowodowanych błędami żywieniowymi i brakiem higieny (gnijące resztki pasz wilgotnych).

 

System żywienia pełnoporcjowym granulatem

Granulat pełnoporcjowy najczęściej jest zadawany do woli, jest podzielony według grup technologicznych – dla stada reprodukcyjnego, dla młodych królików od odsadzenia do 2 miesiąca życia i dla królików w ostatnim miesiącu wzrostu. Nowsza technologia zakłada skarmianie dwóch rodzajów paszy, dla stada podstawowego (o zwiększonej zawartości białka i energii) i dla rosnącej młodzieży.Przeważnie pełnoporcjowe granulaty zadawane są w fermach wielkotowarowych poprzez automatyczny system wysypujący karmę do karmideł.W granulacie znajdują się zboża, śruty poekstrakcyjne, susz, siano łąkowe i z roślin motylkowatych oraz dodatki mineralno-witaminowe oraz kokcydiostatyki (zapobiegają rozwojowi kokcydiozy). Wielkość zalecanych granulek to 10 mm długości i 3-4 mm średnicy. Króliki bardzo źle znoszą zapylenie, dlatego cząstki granulatu powinny być twarde (również ze względu na ścieranie zębów).Stosując granulat można zaobserwować rezultaty we wzroście szybkości tempa wzrostu i wynikach wykorzystania paszy. Na 1 kg przyrostu królik pobiera średnio 3,5 kg paszy granulowanej.

System użytkowania

System użytkowania ma duży wpływ na formę podawanej paszy.Mięsny kierunek użytkowania umożliwia zadawanie pasz pełnoporcjowych granulowanych i tradycyjnych, pochodzących z własnego gospodarstwa. Chociaż, jak wykazały badania, lepsze wyniki uzyskuje się przy granulatach. Żywienie królików mięsnych, szczególnie w fermach wielkotowarowych jest nastawione na szybkie tempo wzrostu i niewielkie wykorzystanie paszy na kg przyrostu masy ciała. Króliki są ubijane w wieku 90 dni, dlatego tak ważne jest dla hodowców uzyskanie jak najwyższej wagi.Dla użytkowania futerkowego królików bardziej zalecane jest podawanie granulatu. Pierwszą zaletą stosowania granulatu jest jego pełne zbilansowanie względem zapotrzebowania na wzrost okrywy włosowej. Drugą zaletą jest utrzymanie futerka w czystości, ponieważ przy tradycyjnym systemie żywienia jest to niemożliwe.

 

Błędy żywieniowe

Króliki są zwierzętami bardzo wrażliwymi na wszelkie zmiany żywieniowe. Źle wpływa na nie zmiana ilości, jakości i częstości podawania, ale również zbyt raptowne przejście na inną paszę. Tego typu błędy są przyczyną biegunek, które mogą mieć ostry przebieg prowadzący do upadku. Często problemy metaboliczne pojawiają się również, po podaniu królikom pasz zawilgotniałych i zapleśniałych.